افسانه قدیمی: آیا واقعاً کلسیم مقصر است؟

تقریباً همه ما حداقل یک‌بار در زندگی‌مان لکه‌های سفید روی ناخن را تجربه کرده‌ایم. اولین واکنشی که معمولاً می‌شنویم این است: «شیر بخور، کلسیم بدنت کم شده!» اما حقیقت علمی چیز دیگری است. مطالعات پزشکی نشان داده‌اند که در اکثر موارد، هیچ ارتباط مستقیمی بین کمبود کلسیم و ایجاد این لکه‌های سفید وجود ندارد. در واقع، این لکه‌ها که در اصطلاح پزشکی "لوکونیشیا"  نامیده می‌شوند، داستان پیچیده‌تری دارند. اگر آزمایش خون بدهید، احتمالاً سطح کلسیم خونتان کاملاً نرمال است، اما همچنان این لکه‌ها را روی ناخن دارید. پس اگر کلسیم مقصر نیست، چه چیزی باعث تغییر رنگ ناخن‌های زیبای ما می‌شود؟

لوکونیشیا چیست؟

لوکونیشیا واژه‌ای است که پزشکان برای توصیف تغییر رنگ سفید ناخن به کار می‌برند. این عارضه می‌تواند به صورت نقطه‌ای، خطی و یا تمام صفحه ناخن را درگیر کند. نکته مهم اینجاست که این لکه‌ها معمولاً بی‌خطر هستند و در بسیاری از موارد به دلیل آسیب‌های جزئی به بستر ناخن (ماتریکس) ایجاد می‌شوند. ماتریکس ناخن همان کارخانه تولید سلول‌های ناخن است که در زیر پوست (کوتیکول) پنهان شده است. وقتی این کارخانه کوچک آسیب می‌بیند، ناخن با رنگ و بافت متفاوتی رشد می‌کند که ما آن را به صورت لکه سفید می‌بینیم.

علت‌های اصلی ایجاد لکه‌های سفید روی ناخن

اگر کلسیم را از لیست متهمان حذف کنیم، باید به دنبال مقصران اصلی بگردیم. شناخت علت دقیق، اولین قدم برای داشتن ناخن‌هایی صاف، یکدست و زیباست. متخصصان پوست و مو، دلایل متعددی را برای این پدیده معرفی می‌کنند که شایع‌ترین آن‌ها آسیب‌های فیزیکی است.

۱. ضربه و تروما (شایع‌ترین علت)

آیا تا به حال انگشتتان لای در مانده؟ یا شاید ضربه‌ای کوچک با خودکار روی میز زده‌اید که حتی یادتان نمی‌آید؟ ماتریکس ناخن بسیار حساس است. ضربه‌هایی که شاید هفته‌ها پیش به ریشه ناخن وارد شده‌اند، امروز که ناخن رشد کرده و بالا آمده، خودشان را به صورت لکه سفید نشان می‌دهند. درست مثل کبودی روی پوست، ناخن هم کبود می‌شود، اما کبودی ناخن گاهی سفید است! جویدن ناخن، مانیکورهای خشن و فشار بیش از حد به صدف ناخن نیز از جمله تروماهای رایج هستند.

۲. واکنش‌های آلرژیک به محصولات زیبایی

گاهی اوقات ناخن‌های ما به موادی که برای زیباتر شدنشان استفاده می‌کنیم، اعتراض می‌کنند. لاک‌های بی‌کیفیت، استون‌های قوی، سفت‌کننده‌های ناخن و حتی چسب ناخن مصنوعی می‌توانند باعث واکنش آلرژیک شوند. این آلرژی ممکن است باعث ورقه ورقه شدن سطح ناخن یا ایجاد لکه‌های سفید شود. استفاده از خدمات سالن زیبایی جانل که از بهترین متریال‌های روز دنیا استفاده می‌کند، ریسک این آسیب‌ها را به حداقل می‌رساند.

آیا کمبود ویتامین و مواد معدنی نقش دارد؟

هرچند گفتیم کلسیم متهم اصلی نیست، اما تغذیه همچنان نقش کلیدی در سلامت ناخن دارد. کمبود برخی ریزمغذی‌ها می‌تواند باعث تغییرات ظاهری در ناخن شود. اگر لکه‌های سفید ناشی از ضربه نباشند، باید به رژیم غذایی خود شک کنید.

نقش کلیدی «روی» و آهن

تحقیقات نشان داده است که کمبود عنصر "روی"  ارتباط بسیار قوی‌تری با لکه‌های سفید ناخن دارد تا کلسیم. روی برای رشد سلولی و سنتز پروتئین ضروری است و کمبود آن مستقیماً بر رشد ناخن تأثیر می‌گذارد. همچنین کمبود آهن که منجر به کم‌خونی می‌شود، می‌تواند باعث رنگ‌پریدگی یا نازک شدن بستر ناخن شود. بنابراین، اگر به دنبال مکمل هستید، شاید زینک پلاس گزینه بهتری نسبت به کلسیم باشد.

انواع لکه‌های سفید و معنای هر کدام

همه لکه‌های سفید یکسان نیستند. شکل و الگوی این لکه‌ها می‌تواند سرنخ‌های مهمی درباره وضعیت سلامتی شما به ما بدهد. شناخت این الگوها به شما کمک می‌کند تا تصمیم بگیرید آیا نیاز به مراجعه به پزشک دارید یا خیر.

لوکونیشیای نقطه‌ای

این رایج‌ترین نوع است که به صورت نقاط ریز و پراکنده روی صفحه ناخن دیده می‌شود. علت اصلی آن معمولاً ضربه‌های خفیف روزمره است. مثلاً برخورد مداوم ناخن با کیبورد کامپیوتر یا ضربه زدن روی میز. این لکه‌ها با رشد ناخن به سمت بالا حرکت کرده و در نهایت با کوتاه کردن ناخن از بین می‌روند.

لوکونیشیای خطی 

این مدل به صورت خطوط افقی سفید و موازی روی ناخن ظاهر می‌شود که به خطوط "میس"  نیز معروف است. هرچند گاهی ضربه باعث آن می‌شود، اما این خطوط می‌توانند نشان‌دهنده مسمومیت با فلزات سنگین (مثل آرسنیک یا سرب) یا بیماری‌های سیستمیک جدی‌تر باشند. البته نگران نشوید، در اکثر موارد خانم‌ها، مانیکور نامناسب علت آن است.

راهکارهای درمان و پیشگیری

خبر خوب این است که در ۹۰ درصد موارد، این لکه‌ها نیاز به درمان پزشکی ندارند و با گذشت زمان و رشد ناخن ناپدید می‌شوند. اما اگر می‌خواهید ظاهر ناخن‌هایتان همیشه بی‌نقص باشد و از ایجاد مجدد آن‌ها جلوگیری کنید، باید روتین مراقبتی خود را تغییر دهید.

مرطوب نگه‌داشتن ناخن‌ها

خشکی ناخن آن را شکننده و مستعد آسیب می‌کند. استفاده مداوم از روغن کوتیکول و کرم‌های مرطوب‌کننده دست، انعطاف‌پذیری ناخن را بالا می‌برد. وقتی ناخن مرطوب باشد، در برابر ضربه‌های کوچک نمی‌شکند و لکه نمی‌زند. سعی کنید هر شب قبل از خواب، اطراف ناخن را با روغن‌های گیاهی مثل روغن نارگیل یا بادام ماساژ دهید.

استفاده از لاک و خدمات ایمن

به ناخن‌هایتان استراحت دهید. اگر همیشه لاک می‌زنید، گاهی اجازه دهید ناخن‌ها تنفس کنند. اما اگر لکه‌های سفید ظاهر ناخوشایندی ایجاد کرده‌اند و به دنبال راهی برای پوشاندن آن‌ها هستید، انجام خدمات تخصصی کاشت و ژلیش ناخن می‌تواند گزینه‌ای عالی باشد. با استفاده از مواد باکیفیت و تکنیک‌های اصولی، نه تنها ظاهر ناخن اصلاح می‌شود، بلکه یک لایه محافظتی روی صدف ناخن قرار می‌گیرد که از ضربه‌های مستقیم جلوگیری می‌کند.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟

اگرچه لکه‌های سفید غالباً بی‌خطرند، اما گاهی ناخن‌ها آینه سلامت درونی بدن هستند. اگر متوجه شدید که تمام ناخن‌هایتان به طور همزمان سفید شده‌اند، یا لکه‌ها ثابت هستند و با رشد ناخن حرکت نمی‌کنند، این می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات کبدی، کلیوی یا قارچ ناخن باشد. در این موارد، حتماً با یک متخصص پوست مشورت کنید. اما برای اکثر ما، راه حل در مراقبت بیشتر، تغذیه سالم‌تر و دوری از ضربه است.

نتیجه‌گیری: زیبایی در سلامت است

در نهایت، لکه‌های سفید روی ناخن پیامی از بدن شماست که می‌گوید: «با من مهربان‌تر باش». چه این مهربانی از طریق تغذیه حاوی روی و پروتئین باشد، و چه از طریق محافظت فیزیکی در برابر ضربه. در سالن زیبایی جانل در مشهد، متخصصان ما با بررسی دقیق وضعیت ناخن‌های شما، بهترین خدمات مانیکور، پدیکور و تراپی را ارائه می‌دهند تا نه تنها ناخن‌هایی زیبا، بلکه سالم و قوی داشته باشید. زیبایی دستان شما، امضای شخصیت شماست.